Kemoterapi

Kemoterapi Nedir ve Bu Süreçte Beslenme Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? Prof. Dr. Deniz Yamaç
Medikal Onkolog
Özel Güven Hastanesi- Kemoterapi Kılavuzu
Kemoterapi Nedir?
Kemoterapi tümörün ilaçlar kullanılarak tedavi edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Genellikle damardan veya ağızdan birkaç ilacın birlikte kullanılması söz konusudur.
Tümör hücreleri kontrolsüz bir şekilde büyürler. Kemoterapi ilaçları tümörlerin büyümelerini , çoğalmalarını veya vücudun diğer bölgelerine yayılmalarını yavaşlatır hatta durdurur.
Bazı tümörlerde tek tedavi yöntemi kemoterapidir.
Bazılarında ise kemoterapi diğer tedavilerle (cerrahi ve radyoterapi/ışın tedavisi) birbiri ardına veya birlikte olarak uygulanır.
Örneğin, ameliyat öncesinde tümörü küçültmek amacıyla veya ameliyattan sonra yayılmasını önlemek için kemoterapi yapılır. Aynı uygulamalar radyoterapi öncesinde ve sonrasında yapılabildiği gibi, radyo terapi ile aynı anda (eş zamanlı) kemoterapi uygulanabilir. Herkesin vucut yapısı değişiktir ve herkesin tümörü farklıdır.
Ayrıca her tümörün tedavisi de değişiktir.
Dolayısıyla kemoterapi sebebiyle ortaya çıkacak yan etkiler verilen ilaca ve kişinin bünyesine bağlı olarak herkeste farklı olabilir. Kemoterapi Sürecinde Beslenme
İyi beslenme kanserin tüm evrelerinde önemlidir. Kemoterapi alırken de iyi beslenme enerji verdiği için vucudu güçlü hissettirir ve tedavinin yan etkileriyle baş etmeyi kolaylaştırır.
Tedaviler sıralarında kişilerin yiyeceklerle arası farklı olabilir. Bazıları yeme içmeye aynen devam edebilir ve hatta bunda da zorlanır. Tedavi yan etkileri ve endişeler yemek yemeyi zorlaştırabilir. Kemoterapi sürecinde nasıl beslenileceğine ilişkin detaylı bilgiyi doktorunuzdan almalısınız. Zor zamanlarda yemek yenilebilmesi için aşağıda bazı öneriler yer almaktadır: Yemek tabağınızı yediklerinizi daha çekici hale getirecek şekilde hazırlayın.
Aşırı kokuların olduğu ve yemeklerin piştiği ortamlarda yemeyin. Manzaralı ve hafif müziğin duyulduğu havadar ortamları tercih edin. Sevdiğiniz kişilerle sohbet ederek yemek iştahınızı düzenletebilir. Kemoterapi alıyor olmanız yaşamdan kopmanız demek değildir. Ailenizle piknik yapmanız ve yanınızda götürdüğünüz sağlıklı yemekleri birlikte yemeniz hoşunuza gidecektir. Sevdiğiniz yiyecekleri yemeye devam edin ancak değişik yiyecekleri de deneyin. Daha önce tadı iyi gelmeyen yiyecekleri şimdi beğenebilirsiniz. Denemekten korkmayın. Kemoterapi sırasında ortaya çıkan bu yemek yeme zorluğunun geçici olduğunu unutmayın. Sabırlı olun ve çok yakın zamanda yine keyifle yemek yiyebileceğinizi bilin. Kemoterapi Sırasında Enfeksiyonlardan Korunmak İçin Alınabilecek Önlemler

• Ellerinizi sık sık yıkayınız. Özellikle yemek yemeden önce ve tuvaletten çıktıktan sonra mutlaka yıkayınız.
• Her gün ılık suyla banyo yapmaya gayret ediniz, vücudunuzu yumuşak bir lifle sabunlayınız, kese kullanmayınız.
• Kalabalık ve kirli ortamlardan kaçınınız, bulaşıcı hastalığı olan kişilerle teması engelleyiniz.
• Yakın teması, örneğin karşılaştığınız kişilerle öpüşmeyi tedavi sırasında yapmayınız. Üst solunum yolları enfeksiyonları en çok bu yolla bulaşır. Kalabalık ortamlara girerken önlem olarak maske takabilirsiniz.
• Yaralanmamaya özen gösteriniz. İstemeden olursa da o bölgenin temizliğine dikkat ediniz. Toprakla ve ev işleriyle uğraşırken eldiven kullanınız.
• Sivilceleriniz ve yaralarınızla oynamayınız. Kızarıp şişen ve ağrıyan bir bölgeniz varsa doktorunuza bildiriniz. Cildiniz kuruyorsa krem kullanınız. Bu şekilde çatlak ve açık yara oluşmasını önleyebilirsiniz.
• Diş etlerinizi hırpalayamayacak yumuşak diş fırçası kullanınız.
• İçtiğiniz ve yediğiniz her şeyin temiz olmasına dikkat ediniz. Meyve ve sebzelerin iyi yıkanmış olması önemlidir. Mümkünse dışarıda, güvenli olmayan yerlerde yemek yemeyiniz.
• Derece ile ateş ölçmesini öğreniniz ve kendinizi normalden farklı hissettiğinizde mutlaka ateşinize bakınız. Ateşiniz yükselirse bol sıvı alınız.
• Doktorunuza danışmadan aşı yaptırmayınız.